Onder het vergrootglas

Iedereen kent het wel, van die hele kleine fotootjes uit de jaren vijftig en ouder. Je moest wel heel goeie ogen hebben om alle details ervan te kunnen zien. Al bladerend door die albums van weleer ontstond bij mij het idee om ze, met de digitale middelen die wij nu hebben, te gaan uitvergroten en schilderen.

Dat schilderen was op zich al een avontuur. Ik had het lang niet gedaan omdat ik mij in de loop der jaren toegelegd had op tekenen en grafische technieken. De vraag was of ik het nog kon.

Het eerste schilderij was dat van mijn vader in wat in Twente de 'nienduur' heet; de grote ronde achterdeur van de boerderij waardoor het hooi naar binnenging. Om er door te kunnen met de hooiwagen naar de deel moest de hele deur open, maar doorgaans bleef die overdag dicht. Althans, de ronde delen die gescheiden werden door een paal (half wit met een kruis er op) in het midden. Waar mijn vader als jongetje staat is nog een deur, zeg maar de deur voor het dagelijks gebruik, die op de foto en het schilderij half open staat.

Hoe mooi staat hij daar, een beetje verlegen voor de foto, in zijn overall en met klompen, half naar binnen gedraaid als op het punt om de boerderij binnen te gaan. Voor het eerst bestudeerde ik zijn jongensgezicht van zo dichtbij in de vergroting en zag wat ik eerder nooit gezien had. 

Het schilderen - ik kon het nog! - dwong mij tot het bestuderen van alle details voor zo ver ik die in de vergroting kon zien en dat ontroerde mij. Kortom, ik leerde dat jongetje, waar ik eerder op die kleine foto slechts oppervlakkig naar gekeken had (opnieuw) kennen.

Zo verging het mij ook met de verdere portetten van mijn vader en al snel ook met die van mijn moeder, en die van mijzelf als kind... want de reeks is nog niet aan zijn eind. Het is spannend om dat wat wel degelijk op de foto's aanwezig is, maar wat door het minuscule formaat voor de oppervlakkige kijker verborgen blijft, in mijn schilderijen weer naar boven te halen. Zo maak ik weer levend wat achter mij ligt en achter hen die er al lang niet meer zijn...

Anita Brus

september 2023

Pa, acryl op linnen, 13x18cm, 2023 

Geïnspireerd door foto's die ik maakte tijdens mijn bezoek aan Equatoriaal Guinea, een land aan de westkust van Afrika tussen Kameroen en Gabon, werk ik aan een serie 'Afrikaanse portretten' die eveneens aansluit bij mijn keramische werken, zie; https://anitabruskeramiek.nl/